Budowa kajaka

Sposób budowy grenlandzkiego kajaka to materiał na osobny rozdział. Wystarczy tu może wspomnieć, że tak jak w dzisiejszym samochodzie każda najmniejsza część w kajaku ma swoją grenlandzką nazwę. Prawdziwy kajak budowany jest „na miarę” jego właściciela. Używa się do tego celu specjalnych wzorów, do których podstawia się długość nóg, ramion, szerokość w biodrach itd. Oznacza to niestety że cała ta żmudna praca jaką jest budowa kajaka idzie na marne, kiedy się przytyje :).

Sposób budowy kajaka różni się w zależności od regionu i ukształtowania terenu, na jakim miał być używany. Kajaki używane we fiordach wypełnionych górami lodowymi musiały być cieńsze i zwinniejsze niż te używane na otwartej wodzie.

Prawdziwy grenlandzki kajak zrobiony jest bez użycia metalu, wszystkie wiązania wykonane są sznurem. Jako że na Arktyce nie ma drzew, ramę kajaka budowano z kości wieloryba i drewna dryftowego. Rama ta pokrywana była skórami – głównie foczymi.  Uważa się, że technologia  ta rozwinięta była tak daleko, że nie dało się jej ulepszyć bez użycia materiałów spoza Grenlandii.

Polowania z użyciem kajaka

Również technika polowania z użyciem kajaków była znakomicie rozwinięta. Do polowania używano różnego rodzaju harpunów, których szpic nie był na stałe przymocowany do  samego trzona. Po trafieniu foki, morsa czy nawet wieloryba, bo i na te ssaki polowano z kajaków,  szpic harpuna zostawał w ciele zwierzęcia, a reszta wpadała do wody. Do szpica przywiązany był tzw. avataq – nadmuchana i szczelnie zamknięta skóra z foki która pełniła funkcję boi – nie pozwalała trafionej zdobyczy zatonąć. Należałoby tu wspomnieć że w okolicach Qaanaq, czyli najbardziej na północ wysuniętych rejonach Grenlandii, do dziś myśliwi używają kajaków i harpunów do polowania na narwale – wymagają tego przepisy.

Eskimoska wykonywana bez użycia wiosła (fot. Poznaj Grenlandię)
Eskimoska wykonywana bez użycia wiosła (fot. Poznaj Grenlandię)

 

Kajak dziś

Jak łatwo sobie wyobrazić kajakowi trudno było konkurować z łodziami motorowymi które po drugiej wojnie światowej zaczęły pojawiać się na Grenlandii i w naturalny sposób wypierać tradycyjne metody polowania. Dlatego też w latach 70. poprzedniego stulecia na Grenlandii powstała inicjatywa zakładania klubów kajakowych które zaczęły zrzeszać pasjonatów tego innuickiego wynalazku. Kluby funkcjonują do dziś i mają dość sportowy charakter, a pierwsze miesiące uczestnictwa w nim są najczęściej poświęcane budowie własnego kajaka.  Co roku rozgrywane są mistrzostwa Grenlandii. Oprócz wyścigów konkuruje się m.in. w rzucie harpunem, wynoszeniu kajaka na ląd oraz tak zwanych eskimoskach czyli obrotach na kajaku które niezbędne były myśliwym kiedy kajak przewrócił się w lodowatej wodzie. Na Grenlandii wykonuje się ponad 30 rodzajów eskimosek, najłatwiejsze to te z użyciem wiosła, te najtrudniejsze wykonuje się bez wioseł ze skrzyżowanymi na klatce piersiowej ramionami. To nie są proste rzeczy :), tym bardziej, kiedy weźmiemy pod uwagę fakt, że temperatura wody prawie nigdy nie przekracza 4 stopni C.

Latem 2025 roku w Sisimiut odbędą się kajakowe mistrzostwa Grenlandii, więc jeśli chcesz na żywo doświadczyć tej tradycyjnej grenlandzkiej kultury wplecionej we współczesne warunki , skontaktuj się z nami, taki pobyt bez problemu da się zorganizować.   

Poniżej kilka zdjęć z zawodów i pokazów.